Wanneer je in Vaticaanstad de Sixtijnse kapel inloopt ben je al in een soort staat van betovering door alle pracht en praal waar je doorheen bent gelopen. Een schier eindeloze hoeveelheid kunstwerken,zoveel, dat het je bijna duizelt. Dan opeens sta je in die beroemdste plek waar pausen worden gekozen en wat vroeger de hofkapel was en word je overweldigd door dat gewelf, dat plafond, een van de beroemdste ter wereld met al die 343 figuren, fresco’s van Michelangelo. Het komt binnen als een mokerslag van schoonheid, een streling van bijna onaardse kunst.
Michelangelo maakt gelukkig. Ook in de Beurs van Berlage
Dat iemand op het idee komt om deze explosie van schoonheid binnen het bereik van veel meer mensen te brengen is geweldig. Dat de Beurs van Berlage daar zijn ruimten voor leent is net zo geweldig. Zeker als je weet dat Berlage gefascineerd was door de architectuur van het Florence en Venetie uit de tijd van Michelangelo. Maar werkt het ook? Als het werk niet hoog boven je is, maar in platte vorm op de grond ligt.
Bij de opening van de tentoonstelling blijkt dat dat wel degelijk werkt. Heel anders, dat wel. Je komt binnen, krijgt een audiotour met veel tekst en moet even intunen. Even gronden, thuiskomen in de ruimte, groeien in de werkelijkheid waarin verhalen en figuren de toon bepalen. En dan, als je er niet op bedacht bent, springt de emotie, de vreugde op, en weet je weer waarom dit een van de allermooiste kunstwerken ter wereld is. Komt het rechtstreeks je hart in, word je vervuld met ontroering. De kleuren, de houdingen, die bewegingen waar je naar wil blijven kijken, de bijzondere timing in verhalen wanneer je hem vergelijkt met zijn tijdgenoten, het is zo mooi.
En dan te bedenken dat Michelangelo helemaal geen schilder wilde zijn. Sterker nog hij hield met zijn schildersopleiding op om beeldhouwer te worden. Terecht, hij werd een hele goede. Maar de (waarschijnlijk) heel jaloerse Donato Broamante, die Michelangelo als groot concurrent zag, drong er bij de Paus op aan dat Michelangelo het gewelf zou vullen met fresco’, in de hoop dat hij zou mislukken. Niets werd minder waar. Vier jaar lang werkte hij. Hij wilde geen pottenkijkers. Raphael die stiekem een kijkje wilde nemen werd boos weggestuurd. Vier jaar lang was er alleen dit. Tot het in 1512 eindelijk zichtbaar was voor anderen.
In het midden van de 9 taferelen zie je God en Adam. Het wereldberoemde beeld van de twee handen die elkaar net niet raken. Vaak uitgelegd als handen die elkaar nog net niet grijpen. Nee, zegt de uitleg hier, dit is het moment waarin God en mens elkaar aankijken, de mens af is en het zelf moet gaan doen. Het moment van scheiding ipv toenadering. En dat is mooi aan deze tentoonstelling, de informatie die net een andere blik geeft. Van de zondeval waarin Adam niet de appel krijgt van Eva maar hem zelf pakt, waar hij de zonde wel aanraakt, zoals hij God juist niet aanraakt. De audio’s bieden een schat aan info zodat je je als een kind in de speelgoedwinkel voelt. Met dan wel gelijk een probleem, het is zoveel dat je goed moet selecteren om niet helemaal overvoerd te raken.
De makers hopen heel veel mensen en scholen (daarvoor komt een speciale rondleiding) te bereiken,. En dat zou heel goed kunnen lukken.
Ga kijken. Neem wel de tijd, en het zou mooi zijn als in de ruimte bezoekers worden aangespoord tot stilte. En ga dan staan kijken. Tot je het voelt. Michelangelo’s zoektocht naar het ultieme, het goddelijke verbeeld in die prachtige kleuren, die mensen in al hun groot en kleinheid. En met dat gevoel ga je dan veel zachter en gelukkiger dan je binnenkwam weer naar huis.
Door Elise Kant
Bij de opening van de tentoonstelling blijkt dat dat wel degelijk werkt. Heel anders, dat wel. Je komt binnen, krijgt een audiotour met veel tekst en moet even intunen. Even gronden, thuiskomen in de ruimte, groeien in de werkelijkheid waarin verhalen en figuren de toon bepalen. En dan, als je er niet op bedacht bent, springt de emotie, de vreugde op, en weet je weer waarom dit een van de allermooiste kunstwerken ter wereld is. Komt het rechtstreeks je hart in, word je vervuld met ontroering. De kleuren, de houdingen, die bewegingen waar je naar wil blijven kijken, de bijzondere timing in verhalen wanneer je hem vergelijkt met zijn tijdgenoten, het is zo mooi.
En dan te bedenken dat Michelangelo helemaal geen schilder wilde zijn. Sterker nog hij hield met zijn schildersopleiding op om beeldhouwer te worden. Terecht, hij werd een hele goede. Maar de (waarschijnlijk) heel jaloerse Donato Broamante, die Michelangelo als groot concurrent zag, drong er bij de Paus op aan dat Michelangelo het gewelf zou vullen met fresco’, in de hoop dat hij zou mislukken. Niets werd minder waar. Vier jaar lang werkte hij. Hij wilde geen pottenkijkers. Raphael die stiekem een kijkje wilde nemen werd boos weggestuurd. Vier jaar lang was er alleen dit. Tot het in 1512 eindelijk zichtbaar was voor anderen.
In het midden van de 9 taferelen zie je God en Adam. Het wereldberoemde beeld van de twee handen die elkaar net niet raken. Vaak uitgelegd als handen die elkaar nog net niet grijpen. Nee, zegt de uitleg hier, dit is het moment waarin God en mens elkaar aankijken, de mens af is en het zelf moet gaan doen. Het moment van scheiding ipv toenadering. En dat is mooi aan deze tentoonstelling, de informatie die net een andere blik geeft. Van de zondeval waarin Adam niet de appel krijgt van Eva maar hem zelf pakt, waar hij de zonde wel aanraakt, zoals hij God juist niet aanraakt. De audio’s bieden een schat aan info zodat je je als een kind in de speelgoedwinkel voelt. Met dan wel gelijk een probleem, het is zoveel dat je goed moet selecteren om niet helemaal overvoerd te raken.
De makers hopen heel veel mensen en scholen (daarvoor komt een speciale rondleiding) te bereiken,. En dat zou heel goed kunnen lukken.
Ga kijken. Neem wel de tijd, en het zou mooi zijn als in de ruimte bezoekers worden aangespoord tot stilte. En ga dan staan kijken. Tot je het voelt. Michelangelo’s zoektocht naar het ultieme, het goddelijke verbeeld in die prachtige kleuren, die mensen in al hun groot en kleinheid. En met dat gevoel ga je dan veel zachter en gelukkiger dan je binnenkwam weer naar huis.
Door Elise Kant
