Het succesvolle tv-programma Koefnoen keert terug! In het theater laten Paul Groot, Jeremy Baker en Owen Schumacher zien dat ze het geraffineerde typeren nog altijd tot in de puntjes beheersen. Op vrijdag 10 februari staat de toneelvoorstelling Koefnoen in het MartiniPlaza Theater in Groningen.
Koefnoen 10 februari in GRONINGEN
Een grappige en satirische kijk op het nieuws, met behulp van imitaties van Bekende Nederlanders, eigen personages en persiflages op bekende tv-programma’s. Van 2004 tot 2017 liet Koefnoen zijn humoristische licht schijnen op de actualiteit van die week. Toen het tv-programma stopte, gingen de makers, Owen Schumacher, Paul Groot en Jeremy Baker – medeschrijver en –speler sinds het eerste seizoen – in eerste instantie hun eigen weg. Uiteraard kwamen ze elkaar in het theater en achter de schermen bij diverse tv-programma’s tegen en zo ontstond het plan om Koefnoen te verplaatsen naar het theater.
Owen Schumacher: “Het begon te jeuken. Er gebeurde van alles in de actualiteit waarvan wij steeds vaker dachten: hoe zouden onze types daarop reageren? We hebben bijna vijftien jaar televisie gemaakt, in een vrij moordend tempo. We misten dat podium. Vooral voor onze vertrouwde personages als Ipie, de happy single met haar rode rugzakje, stijl en klasse-vlogger Nesrin of Okko en Eus, het ANWB-stel.”
De eerste vraag is natuurlijk: hoe verplaats je zo’n bekend programma van tv naar theater?
Jeremy Baker: “Op tv hebben we alle vormen en formats die bij televisie horen gebruikt en uitgebeeld. Dat gaan we nu ook doen, maar dan in het idioom van theater. Het idee is een satirische revue, heel afwisselend, met sketches, songs en scènes. En af en toe een persoonlijke noot, een monoloog of juist een tapdans-act. Het wordt zeker geen herhaling of greatest hits van tv, we schrijven alles nieuw. En we zijn met zijn vijven, we nemen nog twee fantastische dames mee die goed kunnen typeren en zingen: actrice Kiki van Deursen (Even tot hier, Smeris, de Wondersokken van de Koningsdochter) en cabaretière Sanne Franssen (De Fransse Eijkel en de recente theaterhit Blind Date).”
Owen Schumacher: “Het fijne van theater is dat je meer aan de verbeelding kunt overlaten. Een deel van onze vorm op tv was juist dat het er altijd realistisch uit zag. Nu kunnen we creatiever zijn en nog meer spelen met de suggestie.”
Paul Groot: “Je doet een beroep op de fantasie van het publiek. Bijvoorbeeld als onze Zeeuwse dames Roelfje en Wimpje met een raket de ruimte in gaan.”
Schumacher: “In het theater maak je als het ware een nieuwe start, met andere afspraken.”
Tweede uitdaging is om het nieuws te vangen in een show die een jaar op tournee gaat…
Baker: “We hebben niet meer die hijgende actualiteit in onze nek waar we per se iets mee moeten. Dat kan ook niet, dan zijn we tijdens de tournee dubbel aan het werk. Denk meer aan de trendmatige actualiteit. “
Groot: “Maar uiteraard hebben we corona, wat zo rond de premiere nog lekker om zich heen sloeg, inmiddels met wortel en tak uit het script verwijderd en frissere referenties toegevoegd.”
Baker: “Vinden de ouders van de Karrekrak de basisschool van hun kind wel woke genoeg?', om maar eens wat te noemen.”
Schumacher: “Wat zou er gebeuren als voor de intocht van Sinterklaas een acteur van 1 meter 20 op het paard werd gehesen? Is het discriminatie als je die man ongeschikt vindt?”
Groot: “De rode draad van de voorstelling is verandering en hoe je daarmee omgaat. Er is best veel nogal wat gebeurd sinds we niet meer op tv zijn. Veel onderwerpen waar je je ineens toe moet verhouden. We lopen bijvoorbeeld tegen de grenzen van de economische groei aan. Mag het een onsje minder? We willen eens kijken hoe onze types daar op reageren. Gaan mensen vastgeroest door op de oude voet of vernieuwen ze? Gaan ze, zoals onze zwervers Lou en Lau als een soort Marie Kondo ineens fanatiek ontspullen en consuminderen?”
Baker: “En hoe veranderen de verhoudingen binnen het dameskoor Hardkoor als dirigente Jolijt ineens wegvalt? Wordt het gepikt als kakwijf Guurtje een greep naar de macht doet?”
Schumacher: “En wat doet Eugenie als ze Okko’s leesbril in het vriesvak vindt en vermoedt dat hij dement wordt?”
Onze types hebben allemaal zo hun eigen manier van hoe ze met de grote veranderingen zijn omgegaan. Veranderingen in hun eigen leven, en veranderingen in de afgelopen tijd. In de herkenbaarheid daarvan zit de lol voor het publiek. En voor ons.
Schumacher: “Ik denk dat we tot op het laatst bezig zullen zijn met de inhoud van deze theatershow. De actualiteit volgen en daar grappen bij verzinnen is voor ons een manier van denken geworden die we de afgelopen twintig jaar hebben opgebouwd. Je denkt al snel: wat er nu gebeurt, is echt iets voor dat en dat type van ons.”
Koefnoen grossierde in het nadoen van Bekende Nederlanders. Zien we die terug in de theatershow?
Schumacher: “Als ik heel eerlijk ben, voel ik steeds minder behoefte om imitaties te doen. Bovendien is het best een grime-klus…”
Groot: “Ja, dat is in het theater een stuk lastiger. We kunnen niet elke keer anderhalf uur pauze inlassen om make up, haar en kleding aan te passen. Dus dat doen we met simpele middelen. Of met precies de juiste stem.”
Waar verheugen jullie je het meest op?
Schumacher: “De lach van het publiek. Om reactie te krijgen uit de zaal – iets wat bij tv nooit zo rechtstreeks gebeurde – en om het elke dag weer live te spelen. Bij Koefnoen op tv was de inkt van de sketch net droog, dan snel opnemen en op zaterdag uitzenden. Dat was rodeo rijden en proberen op de stier te blijven zitten. Nu kunnen we de tijd nemen om finesses aan te brengen en dingen te vervolmaken.”
Baker: “Mij lijkt het leuk om die personages meer reliëf te geven, meer uit te diepen. Daar was bij tv nooit tijd voor. Je krijgt nu elke avond een nieuwe kans. Kan ik denken: vanavond ga ik iets pittiger spelen of juist meer op de emotie.”
Groot: “Ik spreek van mezelf vrij gejaagd. Maar er zitten twee Haagse verkeersregelaars in de voorstelling, die een soort functioneringsgesprek voeren, en ik heb veel zin om te experimenteren met het tempo van die man. Hoe haal je het maximale uit de tekst? Soms door te vertragen!”
Schumacher: “We hopen dat mensen een heel leuke avond hebben en over een paar dingen toch nog even denken: hoe reageer ik daar zelf eigenlijk op? Dat ze zichzelf én hun buurman hebben herkend. Het is mét elkaar lachen óm elkaar. We zijn allemaal stumpers die het leven zo aangenaam mogelijk proberen te maken en dat lukt de ene keer beter dan de andere keer. Dat is ook troostrijk, denk ik.”
Tekst: Rinske Wels
Owen Schumacher: “Het begon te jeuken. Er gebeurde van alles in de actualiteit waarvan wij steeds vaker dachten: hoe zouden onze types daarop reageren? We hebben bijna vijftien jaar televisie gemaakt, in een vrij moordend tempo. We misten dat podium. Vooral voor onze vertrouwde personages als Ipie, de happy single met haar rode rugzakje, stijl en klasse-vlogger Nesrin of Okko en Eus, het ANWB-stel.”
De eerste vraag is natuurlijk: hoe verplaats je zo’n bekend programma van tv naar theater?
Jeremy Baker: “Op tv hebben we alle vormen en formats die bij televisie horen gebruikt en uitgebeeld. Dat gaan we nu ook doen, maar dan in het idioom van theater. Het idee is een satirische revue, heel afwisselend, met sketches, songs en scènes. En af en toe een persoonlijke noot, een monoloog of juist een tapdans-act. Het wordt zeker geen herhaling of greatest hits van tv, we schrijven alles nieuw. En we zijn met zijn vijven, we nemen nog twee fantastische dames mee die goed kunnen typeren en zingen: actrice Kiki van Deursen (Even tot hier, Smeris, de Wondersokken van de Koningsdochter) en cabaretière Sanne Franssen (De Fransse Eijkel en de recente theaterhit Blind Date).”
Owen Schumacher: “Het fijne van theater is dat je meer aan de verbeelding kunt overlaten. Een deel van onze vorm op tv was juist dat het er altijd realistisch uit zag. Nu kunnen we creatiever zijn en nog meer spelen met de suggestie.”
Paul Groot: “Je doet een beroep op de fantasie van het publiek. Bijvoorbeeld als onze Zeeuwse dames Roelfje en Wimpje met een raket de ruimte in gaan.”
Schumacher: “In het theater maak je als het ware een nieuwe start, met andere afspraken.”
Tweede uitdaging is om het nieuws te vangen in een show die een jaar op tournee gaat…
Baker: “We hebben niet meer die hijgende actualiteit in onze nek waar we per se iets mee moeten. Dat kan ook niet, dan zijn we tijdens de tournee dubbel aan het werk. Denk meer aan de trendmatige actualiteit. “
Groot: “Maar uiteraard hebben we corona, wat zo rond de premiere nog lekker om zich heen sloeg, inmiddels met wortel en tak uit het script verwijderd en frissere referenties toegevoegd.”
Baker: “Vinden de ouders van de Karrekrak de basisschool van hun kind wel woke genoeg?', om maar eens wat te noemen.”
Schumacher: “Wat zou er gebeuren als voor de intocht van Sinterklaas een acteur van 1 meter 20 op het paard werd gehesen? Is het discriminatie als je die man ongeschikt vindt?”
Groot: “De rode draad van de voorstelling is verandering en hoe je daarmee omgaat. Er is best veel nogal wat gebeurd sinds we niet meer op tv zijn. Veel onderwerpen waar je je ineens toe moet verhouden. We lopen bijvoorbeeld tegen de grenzen van de economische groei aan. Mag het een onsje minder? We willen eens kijken hoe onze types daar op reageren. Gaan mensen vastgeroest door op de oude voet of vernieuwen ze? Gaan ze, zoals onze zwervers Lou en Lau als een soort Marie Kondo ineens fanatiek ontspullen en consuminderen?”
Baker: “En hoe veranderen de verhoudingen binnen het dameskoor Hardkoor als dirigente Jolijt ineens wegvalt? Wordt het gepikt als kakwijf Guurtje een greep naar de macht doet?”
Schumacher: “En wat doet Eugenie als ze Okko’s leesbril in het vriesvak vindt en vermoedt dat hij dement wordt?”
Onze types hebben allemaal zo hun eigen manier van hoe ze met de grote veranderingen zijn omgegaan. Veranderingen in hun eigen leven, en veranderingen in de afgelopen tijd. In de herkenbaarheid daarvan zit de lol voor het publiek. En voor ons.
Schumacher: “Ik denk dat we tot op het laatst bezig zullen zijn met de inhoud van deze theatershow. De actualiteit volgen en daar grappen bij verzinnen is voor ons een manier van denken geworden die we de afgelopen twintig jaar hebben opgebouwd. Je denkt al snel: wat er nu gebeurt, is echt iets voor dat en dat type van ons.”
Koefnoen grossierde in het nadoen van Bekende Nederlanders. Zien we die terug in de theatershow?
Schumacher: “Als ik heel eerlijk ben, voel ik steeds minder behoefte om imitaties te doen. Bovendien is het best een grime-klus…”
Groot: “Ja, dat is in het theater een stuk lastiger. We kunnen niet elke keer anderhalf uur pauze inlassen om make up, haar en kleding aan te passen. Dus dat doen we met simpele middelen. Of met precies de juiste stem.”
Waar verheugen jullie je het meest op?
Schumacher: “De lach van het publiek. Om reactie te krijgen uit de zaal – iets wat bij tv nooit zo rechtstreeks gebeurde – en om het elke dag weer live te spelen. Bij Koefnoen op tv was de inkt van de sketch net droog, dan snel opnemen en op zaterdag uitzenden. Dat was rodeo rijden en proberen op de stier te blijven zitten. Nu kunnen we de tijd nemen om finesses aan te brengen en dingen te vervolmaken.”
Baker: “Mij lijkt het leuk om die personages meer reliëf te geven, meer uit te diepen. Daar was bij tv nooit tijd voor. Je krijgt nu elke avond een nieuwe kans. Kan ik denken: vanavond ga ik iets pittiger spelen of juist meer op de emotie.”
Groot: “Ik spreek van mezelf vrij gejaagd. Maar er zitten twee Haagse verkeersregelaars in de voorstelling, die een soort functioneringsgesprek voeren, en ik heb veel zin om te experimenteren met het tempo van die man. Hoe haal je het maximale uit de tekst? Soms door te vertragen!”
Schumacher: “We hopen dat mensen een heel leuke avond hebben en over een paar dingen toch nog even denken: hoe reageer ik daar zelf eigenlijk op? Dat ze zichzelf én hun buurman hebben herkend. Het is mét elkaar lachen óm elkaar. We zijn allemaal stumpers die het leven zo aangenaam mogelijk proberen te maken en dat lukt de ene keer beter dan de andere keer. Dat is ook troostrijk, denk ik.”
Tekst: Rinske Wels