Musicalnieuws.nl

Het lukt Scapino Ballet om met Origin iets teweeg te brengen

In Origin gaan de dansers op zoek naar de bron, van het leven en zichzelf. Het leven wordt gevierd, uitbundig met elkaar, zoekend naar geluk en hoop of als remedie tegen angst en pijn. Origin is een avontuurlijke voorstelling van twee opkomende choreografen uit China en Israël. Beiden werken vanuit maatschappelijke thema’s waarin de mens centraal staat.

De avond begint met het werk van Xingxing Gong, een Chinese choreografe die met haar stuk Kiss The Darkness voor het eerst samenwerkt met een dansgezelschap buiten China.
Oorsprong betekent voor Xingxing meer dan de plek waar zij vandaan komt. Xingxing werd geboren in de tijd van het strenge één-kind-beleid als vierde en ongepland kind.
Deze ervaring gaf haar een weerbaar karakter en een dieper begrip van het leven.
Kiss the Darkness is dan ook een weerspiegeling van haar innerlijke wereld en onderzoekt de kwetsbaarheid en veerkracht van het leven en hoe een nieuw begin kan ontstaan uit de littekens van de wereld.
In het stuk combineert zij moderne dans met Chinese invloeden, iets dat mooi terugkomt in bepaalde bewegingen die oorsprong vinden in de vechtkunst Tai Chi; het uitgangspunt is de innerlijke beleving in plaats van de uiterlijke manifestatie. Deze invloed komt ook terug in de thematiek. Waar Chinese creaties vaak de nadruk leggen op het promoten van de cultuur, positieve energie en het streven naar goedheid en schoonheid, laat Xingxing deze culturele verwachtingen los en durft zij in Kiss The Darkness haar artistieke vrijheid te laten zien.
 
Het stuk speelt zich af op een zwart, donker toneelbeeld. Hieruit blijkt al de terugkeer naar de oorsprong, naar de essentie. Geen tierelantijntjes of afleidingen. Ons oog wordt direct getrokken naar twee prachtige dansers die niet meer dan silhouet-licht op zich geschenen krijgen. Alleen al het beeld met hun prachtige lenige en gespierde lijven emotioneert ons.
We denken door het snelle stuk heen -het duurt zon minuut of veertig, maar vliegt voorbij- duidelijk de verwijzingen te zien naar Xingxing’s ervaringen. 
Een prachtige solo waarbij gebruikt wordt gemaakt van een rode hondenriem, welke uitmondt in een complexe choreografie voor drie lijkt ons een verwijzingen naar restrictie, het tussen de lijntjes moeten kleuren en voldoen aan bepaalde verwachtingen in de Chinese cultuur. Er wordt losgebroken van de lijn en twee dansers die voor ons de rol van ouders uitbeelden worden ook in twijfel gebracht.  Klopt hun relatie wel? Wat betekent deze ontketening en hoe vinden zij een nieuw begin?
Het stuk eindigt met een intens duet op een nummer van Damien Rice. De hele voorstelling wordt gebruik gemaakt van instrumentele muziek en geluiden die de dansers maken. De keuze voor een muziekstuk met duidelijke tekst lijkt hier niet passend totdat je let op de details van de tekst en de cirkel is rond.
Na een meer dan verdiend applaus zit voor de eerste zes dansers en Xingxing de première erop en mogen wij even bijkomen voordat het tweede gedeelte begint, en dat is nodig. Kiss The Darkness raakt ons.
 
Na de pauze is het tijd voor Killing The Butterfly, een stuk door de Israëlische choreograaf Lior Tavori. Zijn werk wordt gekenmerkt door passie, seksualiteit en het tonen van de dierlijke kant van de mens. Hij zoekt graag de grenzen op van de dans en combineert daarbij innovatie, emotie en technische precisie.
Hij is op zoek naar momenten van viering, want daar gaat Killing the butterfly over. Het vieren van het leven, de mensheid. Een gevoel van liefde en passie. Een gevoel van een andere wereld dan de echte. Tavori beseft maar al te goed dat er ook een wereld is buiten de beschermende muren van de studio.
Tavori: "Ik weet niet of mens zijn het vieren waard is. Het is 2024 en het is een wrede wereld. Er zijn momenten in het stuk die ook dit uitdrukken. Brute angst. Landen kunnen vechten. En religies. Maar voor mij is alleen de persoon die voor me staat belangrijk."
 
In Killing the butterfly bouwt Tavori met de dansers een nieuwe samenleving. Terug naar de oorsprong, zonder cultuur en religie. Waar mensen open staan voor elkaar.
Het stuk wordt gedanst door een grote groep dansers. Dit diverse palet bouwt het fundament van de voorstelling. Er zijn zoveel gezichten, zoveel uiterlijkheden; het viert de mens.
Het is prachtig om de groep te zien dansen, ieder individu mag dansen als zichzelf en dat maakt dat je je er makkelijk mee kan identificeren.
Wel kijkt dit stuk voor ons lastiger weg dan voor de pauze. Het toneel is vol, de snelheid ligt ontzettend hoog en er gebeurt veel. Hierdoor moeten we soms echt kiezen waar we naar kijken en dat is jammer want we willen alles zien en vooral niets missen.
Het gevoel van samenleving, samen met de kenmerkende stijl van Tavori komt prachtig tot uiting in de dansen. Een prachtig duet over liefde, aantrekking en afstoting dat wordt gedanst in een soort zandbak zuigt ons volledig mee. Het contact tussen de dansers is mooi zichtbaar en daar gaat ook plezier vanuit. Zij mogen echt doen wat zij kunnen en waar zij blij van worden; een viering.
Binnen de choreografieën is er zichtbaar plek voor het dierlijke, het is ontzettend technisch maar tegelijkertijd ook vrij; we mogen echt de individuele dansers zien van Tavori en dat is prachtig gezien het diverse gezelschap dat Scapino rijk is.
Ook dit stuk verdient het applaus dat het krijgt en alle dansers en Tavori mogen terugkijken op een geslaagde première.
 
Hoewel wij de volgorde van de stukken begrijpen, zeker qua thematiek en verloop, zijn we benieuwd hoe het zou zijn geweest als het programma omgedraaid zou zijn. Het energieke, kleurrijke Killing The Butterfly was een goede afsluiter -juist gezien de thematiek-, maar kan wat ons betreft ook goed als opening fungeren waarna het publiek met een stuk waar de nadruk lag op introspectie huiswaarts kan keren en de avond mag overdenken.
 
Met Origin heeft Scapino Ballet en Ed Wubbe (die aan het einde van dit jaar na ruim dertig jaar als choreograaf en artistiek leider van Scapino afscheid neemt) weer een prachtige voorstelling weten te maken die volledig klopt met de missie van Scapino Ballet ‘De drang om met dans iets teweeg te brengen’. Dat is meer dan gelukt.

Door Anniek de Wild

Producties Musical 2.0 - 2024/2025